Xuyên tâm liên là cây thuốc được sử dụng từ thời cổ đại. Xuyên tâm liên đã từng được dân gian sử dụng phổ biến để chữa các bệnh như ung thư, tiểu đường, cao huyết áp, loét, phong, viêm phế quản, bệnh ngoài da, đầy hơi, đau bụng, cúm, kiết lỵ. , chứng khó tiêu và bệnh sốt rét trong nhiều thế kỷ ở các lục địa Châu Á, Châu Mỹ và Châu Phi. Dưới đây là một số thông tin tổng hợp về loại thảo dược này.
Tổng quan về Xuyên tâm liên
Xuyên tâm liên (Andrographis paniculata (AP)) là một cây thuốc quan trọng và được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới. Nó thuộc họ Acanthaceae. Xuyên tâm liên là một cây thuốc quan trọng của chi Andrographis. AP được sử dụng như một loại thuốc thảo dược truyền thống ở Bangladesh, Trung Quốc, Hồng Kông, Ấn Độ, Pakistan, Philippines, Malaysia, Indonesia và Thái Lan.
Đây là một loài thực vật thân thảo, phân nhánh, mọc thẳng và mọc thành hàng rào ở khắp các vùng đất mặt phẳng, sườn đồi, bãi thải, trang trại, môi trường sống ẩm ướt, bờ biển và ven đường.
Nguồn gốc và phân bố
Xuyên tâm liên có nguồn gốc từ Đài Loan, Trung Quốc và Ấn Độ. Nó cũng thường được tìm thấy ở khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á, Đông Nam Á, và một số quốc gia khác bao gồm Campuchia, các đảo Caribe, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Sri Lanka, Thái Lan và Việt Nam.
Ứng dụng xuyên tâm liên trong Y học cổ truyền
Lá và rễ của cây đã được sử dụng từ nhiều thế kỷ trước ở châu Á và châu Âu để chữa nhiều loại bệnh về sức khỏe. Tuy nhiên, toàn bộ cây cũng được sử dụng cho những mục đích nhất định.
Do hoạt tính “hàn”, nó được khuyến khích sử dụng để thanh nhiệt cơ thể khi bị sốt và thải độc tố ra khỏi cơ thể. Vị dược liệu này cũng được khuyến khích sử dụng trong các trường hợp bệnh phong, bệnh lậu, ghẻ, nhọt, lở ngoài da và sốt mãn tính theo mùa vì đặc tính “lọc máu” cao.
Một số ứng dụng phổ biến trong y học cổ truyền:
- Sốt, bệnh gan, bụng khó chịu
- Sốt, cảm lạnh thông thường
- Bệnh tiểu đường, tăng huyết áp
- Tiêu chảy cấp, chán ăn, đầy bụng kèm theo cảm giác nóng rát ở ngực, táo bón
- Ho, viêm họng hạt, viêm xoang không biến chứng, viêm phổi, nhiễm trùng đường hô hấp
- Tẩy giun sán, chống viêm, hạ sốt, giải cảm, sốt mãn tính và theo mùa
Xuyên tâm liên – vị dược liệu tiềm năng
Việc sử dụng rộng rãi xuyên tâm liên trong hệ thống y học cổ truyền đã chứng minh hiệu quả của nó trong ba thập kỷ qua. Một số nghiên cứu trên động vật và nghiên cứu lâm sàng (trên con người) đã cho thấy hiệu quả của chiết xuất tinh chất từ vị dược liệu này. Dưới đây là tóm tắt một số công trình nghiên cứu được báo cáo về tác dụng
1. Tác dụng với cảm lạnh thông thường
Vị dược liệu này thường được sử dụng để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị cảm lạnh thông thường ở một số cộng đồng.
Một nghiên cứu mù đôi, có đối chứng với giả dược trên 61 bệnh nhân người lớn bị cảm lạnh thông thường đã sử dụng viên làm từ chiết xuất khô xuyên tâm liên trong 5 ngày. Trong thời gian điều trị, sự cải thiện lâm sàng đáng kể đã được quan sát thấy vào ngày thứ 4 đối với 1200 mg chiết xuất mỗi ngày. Cả hai nhóm đều cho thấy giảm đáng kể các triệu chứng lâm sàng như rùng mình, đau họng, mệt mỏi, đau cơ, viêm mũi, đau xoang và đau đầu.
2. Tác dụng chống viêm
Tác dụng chống viêm của xuyên tâm liên và cụ thể là các hợp chất hoạt tính sinh học của nó (như andrographolide và neoandrographolide) đã được báo cáo bởi nhiều nhà nghiên cứu. Chiết xuất andrographolide đã được nghiên cứu với tác dụng chống viêm.
Theo một nghiên cứu trên chuột, uống andrographolide với liều 300 mg / kg mỗi ngày đã cho thấy tác dụng giảm đau đáng kể đối với chứng quằn quại do acetic gây ra ở chuột. Kết quả cho thấy andrographolide và một số dẫn chất andrographolide trong xuyên tâm liên ức chế đáng kể các chất trung gian gây viêm, giúp giảm đau, kháng viêm.
3. Tác dụng kích thích miễn dịch
Một số quan sát cho thấy, chiết xuất andrographolide tạo ra sự kích thích đáng kể của phản ứng kháng thể ở chuột. Xuyên tâm liên cũng đc phát hiện tăng cường đáng kể sự tăng sinh tế bào lympho ở máu ngoại vi của người.
Thời gian qua, Thái Lan đã phê duyệt xuyên tâm liên có tác dụng hỗ trợ điều trị các triệu chứng của Covid-19 như ho, đau họng hoặc sốt. Báo Bangkok Post đưa tin vị thuốc này được phân phối đến các bệnh viện dã chiến chữa trị cho bệnh nhân Covid-19 trên toàn quốc. Tương tự, ở Trung Quốc, một chế phẩm chống viêm, kháng virus từ thành phần hoạt tính andrographolide cũng được dùng để điều trị lâm sàng Covid-19.
Tham khảo chi tiết: Thái Lan chấp thuận xuyên tâm liên dùng cho Covid-19
